Yaşamak; ‘Allah’ın sınavında olmak’ demektir!
اِنَّمَا يَبْلُوكُمُ اللّٰهُ بِه۪ۜ…
“…Şüphesiz Allah, sizi bununla imtihan etmektedir…” (Nahl 92)
Dünya bir imtihan salonudur ve insan bu dünyada niyet ve amelleriyle Allah’ın huzurunda imtihan edilmektedir. İnsan akıl baliğ (sorumluluk) yaşına grince, şuuru yerinde olduğu halde, vefat edeceği ana kadar Allah’ın imtihan salonundadır. Günlük faaliyet alanları birer imtihan alanıdır. Kişi muhtap olduğu her soruya niyet ve eylemle cevap vermektedir ve bu cevapları melekler tarafından tespit edilmektedir.
Kuran’a baktığımızda imtihan sorularının çok farklı konular içerebildiğini görmekteyiz. İşte bazı örnekler:
Bakara yirmi altı; sivrisinekle imtihan;
Bakara kırk dokuz; devlet zulmüyle imtihan;
Bakara yüz iki; meleklerle imtihan
Bakara iki yüz kırk dokuz; ırmağın suyundan bir avuç içmekle imtihan;
Âl-i İmrân yüz seksen altı; mala ve cana gelen zarar ve ziyanla imtihan;
En’âm elli üç; lütuf ve ihsanla imtihan;
A’râf yüz elli beş; tabii afetlerle imtihan;
A’râf yüz altmış üç; belirlenen özel günle (Cumartesi) imtihan;
A’râf yüz altmış sekiz; iyilik ve kötülükle imtihan;
Enfâl on yedi; zaferle imtihan;
Tevbe yüz yirmi altı; çeşitli sıkıntılarla imtihan;
Hûd yedi; amellerin tamamının imtihan olması;
İbrahim altı; belaya uğratılmak ve bu beladan kurtarılmakla imtihan;
Nahl doksan iki; yemin etme ve yemini bozmayla imtihan;
Tâ-Hâ seksen beş; insanın insanla imtihanı (Sâmirî örneği);
Enbiyâ otuz beş; hayırla-şerle imtihanı;
Sâffât altmış iki; seçme iradesi imtihan içindir;
Sâffât yüz üç yüz altı… ‘rüya’ ile imtihandı;
Sâd otuz dört; cesetle imtihan;
Duhân on yedi; görevlendirilen Peygamberlerle imtihan;
Muhammed otuz bir; savaşla imtihan;
Hucurât üç; duygu ve düşünceyle imtihan;
Kamer yirmi yedi; deveyle imtihan;
Teğâbun on beş; mal ve çocukla imtihan;
Müddessir otuz bir; Kuran’la imtihan
İnsan iki; işitir ve görür olmakla imtihan;
Bakara yüz elli beş; korku ve açlıkla imtihan;
Mâide doksan dört; helal ve haramla imtihan. v.b.
Sonuç: Yaşamak A’dan Z’ye bir imtihandır; İslamî eğitimin esası her bireye bu gerçeği öğretmek olmalıdır. Uyku hariç, her an imtihanda olduğunun farkında olan bir birey, ister yalnız olsun isterse başkalarıyla birlikte olsun, Allah’ın ve görevli meleklerin kendisini gördüğünü, kalbini ve eylemlerini bildiğini anlaması büyük bir otokontrol oluşturacak ve kişinin nefsin arzusuna göre değil, hayatı Kuran ilkeleri doğrultusunda yaşamasını mümkün kılacaktır. Her bireyden, gece uykuya yatmadan önce, günün değerlendirmesini yapması, bir hadiste istenmiştir. ‘Bugün bana verilen saatlerle hangi tür imtihan sorularıyla karşılaştım ve nasıl cevaplar verdim?’ Eğer, verdiği cevaplarla kişi vicdanen müsterihse, kendini, o gün imtihanı başarıyla tamamlamış bir kul sayabilir.
M.Talât Uzunyaylalı
KURAN UFKU 