425. FİKİR / Enbiya

Peygamberler mesleklere öncülük etti mi?

وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأْسِكُمْۚ فَهَلْ اَنْتُمْ شَاكِرُونَ

“Ona, savaş sıkıntılarınızdan sizi koruması için zırh yapmayı öğrettik. Artık şükredecek misiniz?” (Enbiya 80)

İnsan bilgili bir varlık olarak yaratılmıştır. Bakara otuz birinci ayette Âdem’in yaratılışında onun ruhuna varlıkların bilgisinin konulduğunu anlıyoruz. “Allah Âdem’e bütün isimleri, öğretti. Sonra onları önce meleklere arz edip: Eğer siz sözünüzde sadık iseniz, şunların isimlerini bana bildirin, dedi.”

İnsanlık Hazreti Âdem’in neslidir; haliyle Rabbimizin Âdem’e öğrettiği varlık bilgisi kıyamete kadar gelecek tüm insanlık tarafından kullanılacak ortak bir mirastır.

Âdem’e öğretilen bilgi zamanla insan soyunda iyice zahir olmuş; matematik, fizik, kimya, biyoloji vb. bilgi türlerine dönüşmüştür. Eğer insanın ruhuna bu bilgiler konulmamış olsaydı insanlık bugünkü bilgileri elde edemezdi. Nitekim hayvan ve bitki türlerine bakarak bunu daha iyi anlayabiliriz. Her canlı kendine verilmiş yahut öğretilmiş bilgiyi kullanarak varoluşunu gerçekleştirmektedir. Kargalara yahut aslanlara ait bir matematikten söz edemiyoruz, çünkü onların yaratılışında bu tür bir bilgi yer almamaktadır. Yaratışta insana yüklenen bilgi zamanla tasnif edilmiş bilgiler halinde öğrenilmiş ve öğretilmiş; buna bağlı olarak bu bilgiler kullanılarak çeşitli teknolojilerin üretilmesi mümkün olmuştur.

Kuran’da, hadislerde ve peygamberler tarihi gibi kaynaklarda peygamberin birer işle meşgul olduğunu ve o işi yaydığını görmekteyiz. Şöyle ki: Âdem (as) toprağı ilk eken ve tarım aletleri yapıp kullanan kişidir. Şid (as) dokuma tezgâhı kurmuş ve dokumacılık yapmıştır;   Nuh (as) büyük bir gemi yaptı; gemiciliğin ve kaptanların piridir. Hud (as) ticareti temellendiren öncülerdendir. Salih (as) Hayvan yetiştiricisiydi. Celepler halinde sürüleri vardı. Süt ürünlerini de piyasada satardı. İbrahim (as) taş ustasıydı; oğlu İsmail ile Kâbe’yi yeniden o inşa etti. Lût (as) Tarih öğretmeniydi; zamanından önceki insanlık tarihini çevresine öğretirdi. İsmail (as) geçimini kara ve deniz avcılığıyla temin ederdi. Aynı zamanında konuşulan çok sayıda dili bilir ve isteklilere bu yabancı dilleri öğretirdi. İshak ve Yakup (as) çobanlık yapmışlardır. Yusuf (as) mucit bir peygamberdi. İlk saati onun yaptığı ifade edilir. Aynı zamanda yönetici ve bir ekonomistti. Kurduğu silolarda koruma altına aldığı hububatı yedi yıl boyunca başarıyla yönetmiş Mısır halkının ve devletinin açlıktan yok olmasını önlemiştir.  Davut (as) demiri işleyerek halkaları birleştirip zırhlar yaptı. Düzenli ordu kurdu ve silahlarla donattı. İdris (as) iğneyi icat etmiş ve kumaş üzerinde işlem yapıştır. Terzilerin ilki sayılmaktadır. Musa ve Harun (as) birer diplomat ve taktik uzmanıydı. Süleyman (as) maden işletmeciliği yapmış, saz gibi maddelerden çeşitli sepetler üretmiştir. Zülkifl (as) fırıncıların önderi kabul edilir. İlyas (as) dokumacı ve iplikçidir. Yunus (as) balıkçıydı. Üzeyir (as) Meyve üreticisiydi; aşı ve budamanın öncüsü kabul edilmektedir. Lokman (as) doktur ve eczacıydı. Zekeriya (as) marangozdu. İsa (as) avcı idi; av aletleri yaptığı gibi doktorluk da yapmıştır. Hazreti Muhammed (sav) çobanlık ve ticaretle meşgul olmuş ümmetinin teşkilatlanmasına öncülük etmiştir.

Sonuç: Rabbimiz insan soyunu, ayetlerde de ifade edildiği gibi, eşsiz bir hazine olarak yaratmıştır. İnsanın ruhuna bugün insanların başardığı bilgiler konulmuştur. Vakti saati geldikçe bu bilgiler zihinden çıkıp hariçteki modern dünyayı meydana getirmiştir. İnsandaki hazine bitmemiştir; Rabbimizin öğrettiği insan soyu, kıyamete kadar bilim ve teknikteki ilerlemesini sürdürecektir.

M.Talât Uzunyaylalı