Hikmet insanın içini dışını güzelleştirir.
يُؤتِي الْحِكْمَةَ مَن يَشَاء وَمَن يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْرًا كَثِيرًا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ
“Allah Teâlâ dilediğine hikmet verir, kime hikmet verilirse muhakkak ona pek çok hayr verilmiştir. Bunu ancak akıl sahipleri tefekkür eder.” (Bakara 269)
الْحِكْمَةَ – Hikmet; doğruyu yanlıştan, iyiyi kötüden ayırt eden ilim demektir, Bireyin, kendi varlığı, dünya ve ahiret hayatı (cennet ve cehennem) hakkında şüphe içermeyen bilgiye ulaşması, gerçek nimet olan hikmete ulaşmak anlamı taşır.
Varlığın nedeni hakkındaki bilgiye ulaşmış olan insan, bu bilgi ışığında hayatını yaşarsa dünya ve ahiret saadetini elde eder ki, bu hikmet sahibi olmanın bir meyvesidir.
Hikmete (ilme) ulaşmış insan, varlık âlemindeki faaliyetin ilahî bir faaliyet olduğunun şuurunda hareket eder. Varlıkta (kesret) Allah Teâlâ’nın kudretini apaçık görür. (Vahdet)
Varlıkta gözüken ilahî isim ve sıfatları, çiçekten böceğe, yapraktan güneşe, baş ve akıl gözüyle keşfedip onları seyreden insan, bu ilahî düzen üzerinde düşünerek, âdeta her gün hikmette derinleşmeye devam eder. İlmi arttıkça hayreti artar. Yaratıcıyı daha iyi tanıdıkça Ona karşı sevgisi, saygısı çoğalır. Böylece ahlaki değerleri kuvvetlenir. Hikmet; insanın içini dışını güzelleştirir.
Pozitivizm anlayışı, her ne kadar deneysel ve tecrübi bilgiyi, Yaratıcıdan kopuk olarak değerlendirse de, fizik, kimya, biyoloji vb. bilimler, ilahi hikmetleri açıklayan birer vasıtadan öte bir şey değildir. Elementlerden meydana gelen varlıkların bilimleri meydana getirdiğini düşünmek, ahmaklıktır. Bina ustasız, resim ressamsız, ilim âlimsiz vücut bulamaz. Hâliyle tabiat, A’dan Z’ye kadar, ilimdir, hikmettir. Bu ilim, hayatı yaratan ve onu devam ettiren Allah Teâlâ’nın ilmidir; varlıktaki fiil de Onun fiilidir.
Âyet-i kerimede ifade buyrulduğu üzere, hikmetin, kişiye verilmiş büyük bir hayr olması da dikkat çekicidir.
خَيْرًا – Hayr; kişinin kendisine ve çevresine yararı olan işleridir. Bunların başında ilim ve amel sahibi olmak (hikmet) gelir. Hayra ulaşan insanın tutum ve davranışlarında akla, ilme uygunluk, samimi ibadet gözükür. Hayr sahibi yeryüzündeki herkes için iyilikleri, güzellikleri, samimiyetle ister. Kendi hayatını da bu prensipler ışığında yaşar.
Sonuç: Fenalıklardan uzak, iyiliklere ise yakın birini görürseniz onda hikmetin temellendiğinden emin olabilirsiniz. Unutmayalım ki, mü’min, insanların elinden dilinden emin olduğu kimsedir.
KURAN UFKU 