İnsanın eşi ya deve olsaydı!
وَاللّٰهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْوَاجاً وَجَعَلَ لَكُمْ مِنْ اَزْوَاجِكُمْ بَن۪ينَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِۜ اَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَتِ اللّٰهِ هُمْ يَكْفُرُونَۙ
“Allah size kendi nefislerinizden eşler, eşlerinizden oğullar ve torunlar yarattı ve sizi tertemiz nimetlerle rızıklandırdı. Böyleyken bâtıla iman edip Allah’ın nimetine karşı nankörlük mü ediyorlar?” (Nahl72)
Rabbimizin ayette geçen “enfusikum ezvâcen / nefislerinizden eşler” ifadesi üzerinde durup düşünmemiz gerekir.
- Her varlığın eşi kendi cinsindendir. İnsanın eşi deve, aslanın eşi zebra, keçinin eşi domuz, atın eşi sıçan, yılanın eşi timsah… değil!
- İnsan, hayvan ve bitki türlerinin devamı çiftlerin yahut cinslerin izdivacı ya da etkileşiminin bir sonucudur.
- Her cins kendi cinsinden çoğalmaktadır; insan insandan, keçi keçiden, karga kargadan, balık balıktan çoğalır.
- Her varlığın sosyal ve psikolojik varlığı cinslerin birlikteliğinin bir sonucudur. İnsanlar insanlarla, kargalar kargalarla, aslanlar aslanlarla bir arada bulunur.
- Karada, denizde, havada her cins kendi cinsiyle yürür, yüzer ve uçar.
- Her varlık kendi cinsiyle kendi lisanıyla iletişim kurar. Kumru kumrunun yanında öter, karga karganın yanında gak’lar, at atın yanında kişner, aslan aslanın yanında kükrer, insan insanın yanında konuşur!
- Her cins kendi cinsinden olanla bir arada bulunur; cinslerin sosyal ve psikolojik hayatları yine kendi cinsleri arasında gerçekleşir. Köpeğe gidip dert yanan bir serçe görülmemiştir. Ama bir dalı dolduran serçeler dakikalarca kendi aralarında ‘cik cikleriyle’ konuşup durur.
- Bir yavruyu uçurmak için birçok karga görev alır; kimi karga düşe kalka uçmaya çalışan acemi karga et olmasın diye, kedilere göz kulak olurken kimi karga da acemi kargaya bağırarak uçmasına cesaret verir! Bu manzarayı çatıdaki kumrular görür; fakat ilgilenmez.
- Her cins kendi cinsiyle bir dünya kurar ve çoğunlukla diğer cinslere karşı ilgisiz kalır. Cinslerin biri diğerinin hayatına mümkün mertebe karışmaz. (Az bir bozulma sadece beslenme alanlarında görülür.) Her cins kendi evinde veya ortamında yaşar ve çoğalır. Nitekim Nahl suresinin sekseninci ayeti şu şekildedir: “Allah size evlerinizden bir huzur ve dinlenme yeri yaptı…”
Sonuç: İşte bu durum (ve daha nice hikmetler) varlıklarda gözüken nizamı kuran ve ayakta tutanın Allahü teâlâ olduğunu apaçık göstermektedir. Varlıkların hâlleri hayret vericidir; insandan hayvana ve bitkiye kadar, her varlığın var olma biçimi belirlenmiştir. Tabiattaki düzen ve denge bu düzenlemenin bir sonucudur. Her cinse kendi cinsinden eşler verilmesi ve sevdirilmesi tabiatın değil tabiatı yaratanın bir harikasıdır. Bakıp görmeden ve üzerinde düşünmeden bu durumun büyük bir nimet olduğu anlaşılamayacak ve hâliyle şükür de edilemeyecektir.
M.Talât Uzunyaylalı
KURAN UFKU 