Gölge, sığınak ve giysi yaratılmıştır!
وَاللّٰهُ جَعَلَ لَكُمْ مِمَّا خَلَقَ ظِلَالاً وَجَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْجِبَالِ اَكْنَاناً وَجَعَلَ لَكُمْ سَرَاب۪يلَ تَق۪يكُمُ الْحَرَّ وَسَرَاب۪يلَ تَق۪يكُمْ بَأْسَكُمْۜ كَذٰلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ
“Allah, yarattıklarından sizin için gölgeler oluşturdu. Dağlardan sizin için sığınak evler yaptı. Sizin için, sıcaktan koruyacak elbiselerle savaşta koruyacak elbiseler de yaptı. İşte nimetini üzerinizde böyle tamamlıyor ki, O’na teslim olup esenliğe ulaşabilesiniz.” (Nahl 81)
Varlıkların gölge salması ve gölgenin anlamı üzerine daha önce iki yazı yazmıştık. (Bkz: 332’ncu ve 348’nci fikirler) Rabbimiz dileseydi varlıkları gölgesiz kılardı; o halde gölge de gölgenin kaynağı gibi yaratılmaktadır. Tabiatta görüyoruz; bütün canlılar, güneşin yakıcı etkisinden kurtulmak için gölge yerlere kaçıyorlar. Bir yaz günü dışarıdaki insanların en çok aradığı yer gölge bir yerdir. Ağaçların saldığı gölgelerin altında daima insanlar bulunur. Plajlarda bile herkes güneş şemsiyelerinin altında toplanırlar; parklarda, bahçelerde, kamelyalar ve tenteler yoluyla gölge alanlar oluşturulur. Demek ki gölge büyük bir nimettir ve Rabbimizin bir yaratmasıdır.
Dağlardaki sığınaklar: Dağlarda insan ve hayvanların kullandığı tabii evler; mağaralar, in’ler, delikler, oyuklar, yarıklar… bunlar da gölge gibi yaratılmıştır. Rabbimiz dileseydi bütün dağları blok kayalar yapardı. Kayaların mağaralarla, oyuklarla dolu olması ilahî bir nedene bağlıdır ve bu neden, öncelikle, başta insan olmak üzere, canlı varlıkların barınmasını sağlamaktadır. Barınma; güvenlik ve üremenin temelidir. (Bir önceki yazıda, Nahl 80’de, ev kavramının önemi üzerinde durmuştuk.)
Giysiler: Giymek bir bütün olduğundan insanın iç çamaşırından şapkasına, çorabından ayakkabısına, gömleğinden pantolonuna kadar, her giysisinin kaynağı tabiattır. İnsanları sıcaktan/soğuktan koruyacak elbiseler, başta yün olmak üzere, keten bitkisi gibi, ipliğin temeli olan onlarca tabii maddedir. Madenlerin eritilerek işlenmesi sonucu elde edilen ve savaş zamanlarında giyilen zırhlar, -Davut aleyhisselam zırh imal ederdi- gölge, sığınak gibi, büyük nimettir ve Rabbimizin bir yaratmasıdır.
Sonuç: Sıcak ve soğuk!… İnsan, her ikisinden de korunmaya mecburdur; aksi takdirde soğuk da sıcak da insanın ölümüne sebep olabilir. Soğuk, sıcak, rüzgâr, yağmur, kar, tipi gibi hayatı zorlaştıran tabii hâllerin karşısında insanlara, hayvanlara kendilerini korumaları için sığınabilecekleri evler, giyerek korunabilecekleri elbiseler ve altına sığınarak yıkıcı etkisini savabilecekleri gölgeler birer nimet olarak verilmiştir. İnsan düşünüp taşınırsa, sıcaktan ve soğuktan korunma imkânlarının da, kendi varlığı gibi, bir yaratma sonucu olduğunu anlayabilecek ve Allah’ın eşsiz nimetlerini takdir edebilecektir. Rabbimizin eksik bıraktığı bir nimeti yoktur; insanlara, hayvanlara ve bitkilere ihtiyaçları olan her şey verilmiştir. Öyle ki, bu muhteşem dünya hayatındaki nimetler, Ahrete doğru, sonsuzluğa uzayıp gitmiştir.
M.Talât Uzunyaylalı
KURAN UFKU 